ELEKTRO EROZYONLA TAŞLAMA

Elektroerozyonla taşlama metodu, elektroerozyonla işlemeye benzer işleme metodu olup fark sadece takım olarak kullanılan elektrotun dönen grafit taş olmasıdır. İş parçası servokontrollü iş tablası aracılığı ile taş altında ilerler. Dielektrik sıvı içine batırılmış bulunan + yüklü iş parçası ile - yüklü taş arasında iş parçasından elektrik kıvılcımlarının etkisi ile talaş kaldırma işlemi gerçekleşir. Her kıvılcım erozyonu iş parçası yüzeyinden az miktarda metali ergitir veya buharlaştırır ve elektroerozyonla işleme'de olduğu gibi küçük bir krater meydana getirerek iş parçası ile taş arasında kaldırılan malzeme parçacıklarını uzaklaştırmak için dielektrilk sıvı kullanılır.

1. Aygıt ve İşlem

Erozyon taşlama işlemi Şekil 7.28 de gösterilen bir düzenekle yüksek frekanslı doğru akım sinyalleri ile üretilir. Güç kaynağı ve dielektrik sıvı elektroerozyonla işlemede kullanılanlara benzer fakat çoğu ElektoerozyonlaTaşlama uygulamalarında daha küçük bir kesme alanı öncelikle doğru ve daha hassas bir yüzeyelde etmek gerektiği için daha düşük amperaj kullanılır. Elektrik akımının gücü 30 ila 400 V ve 0.5 ila 100 A sinyal frekansının şiddeti 0.2 ila 260 KHz arasındadır. çoğu uygulamalarda kesme akımı 40-80 V gerilim ve akım şiddeti 0.5-15 A arasında seçilir. Şekil 7.29 da elektroerozyon ile taşlama işleminin uygulanışı gösterilmiştir.

Taşlar; Elektorerozyonla taşlama için taşlar tipik olarak düşük dereceli grafitten yapılır. Dielektrik sirkulasyonun zor olduğunda veya işlenecek parça kesiti 0.375 mm' den daha az olduğunda bazen pirinç taşlarda kullanılır. Elektorerozyonla taşlama taşları YHÇ takımları ile kolaylıkla bilenebilir. Grafit taşlar 30 ila 180 m/dak kesme hızında dönerler, ve çalışma esnasında elektrik izolasyon için fener milinden taşın yalıtımı sağlanır. Yüksek taş hızı yağa çarpmasına sebep olurken aşırı düşük taş hızı ise uinform olmayan taş aşınmasına, ve tam yuvarlaklık elde edilmemesine neden olur. Zımpara taşı yaklaşık olarak 450 m/dak'da Şekil 7.28 de gösterilen tezgah üzerindeki bir düzenekle işlenebilir. Zımpara taşı sertleşmiş çelik ile kaba olarak 1.25 mm pasoda ve 0.125 mm bitirme pasosu ile bilenebilir. Hassas taşlama işlemi için aşırı rijitlik ve taşlama esnasında minimum defleksiyon gereklidir. Taş mili toleransı 0.001 mm ve işlenmiş taşta defleksiyon 200 mm enine ilerleme miktarı için 0.004 mm'dir.

Kontrol; İş parçasının hareketini kontrol eden servo-mekanizma ile kıvılcım işleme boşluğu yaklaşık 0.025 mm arasında sabit tutulur. Elektro1it olarak genellikle viskozitesi 40 olan mineral yağ kullanılır. Daha yüksek voltaj daha büyük kıvılcım boşlukları buda dielektrik akışkan ile daha kolay temizlenmesi için ve daIma taşlamada iyidir. Daha yüksek elektrik akımı daha hızlı kesme yapar fakat daha kaba ve hasarlı yüzeyoluşturur. Krater ölçüsü kıvılcım enerjisi ile orantılı olup, özellikle, karbürlerin taşlanmasında daha düzgün yüzeyelde etmek için en az akım kullanılır. Daha yüksek sinyal frekansı daha düzgün yüzey ile gerçekleştirilir. Hızlı kesme işlemi için, genellikle, daha büyük kapasitans
kullanılır. İşleme çevrimi başladığı zaman otomatik EDG tezgahlarında operatörün çalışması gerekmez. İş parça ve zımpara taşı arasında voltaj ile iş parçası tablasının servo-tahrik kontrolü yapılır. V oltaj 80 V gibi yüksek olduğu zaman iş parçası ilk kıvılcım oluncaya kadar zımpara taşına doğru hızla enine ilerler. Bu noktada, voltaj normal işleme oranı 40-60 V düşer ve servo-mekanizma, güç kaynağına bağlı olarak, iş ve' taş arasında normalolarak 0.0125-0.075 mm sabit boşluğu sürdürür. Servo¬sistem otomatik olarak her hangi bir nedenle voltaj düşerse zımpara
taşından iş parçasını geri çeker.

2. İşlem Karakteristikleri

Karbür şeklinde takımların yapımında büyük hassaslık istenilen işler için Elektorerozyonla taşlama işlemi kullanılır. Genel tolerans 0.05 mm olup bazı uygulamalarda 0.001 mm elde edilebilir. Saatte sadece 160 ila 2500 mm3 hacimde malzeme kaldım bu metot yavaş işlem olup daha fazla talaş kaldırma miktarı ile sadece belirli kaba uygulama alanlarında kabul edilebilir.


Uygulamalar; Karbürlü takımları şekillendirme için kullanılmasının yanında laminasyon kalıpları, ezme merdanesi ve çeşitli profildeki diğer takımlar gibi şekilli parçaları taşlamak için de kullanılır. Bunun yanında, kremayer, sert malzemelerde ince kanallı parçalar, gevrek ve kınlabilir parçalar, ve kompleks şekilli parçaların taşlanmasında kullanılır, Şekil 7.30 da paslanmaz çelikten elektorerozyonla taşlama işlemi ile yapılabilen parçalar gösterilmiştir.

Bitirme Yüzeyi; Elektorerozyonla taşlama işleminde zımpara taşı iş parçasından temizleme hareketi yaptığı için bitirme yüzeyi 0.25 mikrometre pratik olup bitirme yüzeyi öncelikle TKM'ına bağlıdır. Örneğin, karbürlerin taşlanmasında TKM'ı 200 mm3/saat olup 0.38 mikrometre yüzey pürüzlülüğü elde edilirken TKM'ı 2500 mm3/saat olduğu ise elde edilen yüzey pürüzlülüğü değeri 3.2 mikrometre'dir. Tungsten karbürün taşlaması üzerine işletme şartları etkisi Şekil 7.31 de gösterilmiştir. Sİnyal frekansı ve kapasitans her nokta için gösterilmiş olup voltaj 60 V, zımpara taşı grafit ve dielektrik akışkan olarak İse viskozitesi 40 olan hidrokarbon yağ kullanılmıştır. Frekansta daha fazla düşme ve kapasitansta artışlar akımı 10 A' de sabit tutarak yine bu şekilde gösterildiği gibi yüzey pürüzlülüğÜnü artınnaktadır. Örneğin, 16 KHz ve 10 mikrofarad'da yüzey pürüzlülüğü değeri 2.8 mikrometre iken 8 KHz ve 14 mikrofarad'da ise bu değer 3.8 mikrometre'dir. Ancak bu sonuçlar diğer metaller ve taşlama şartlarına göre değişir.

Taş Aşınması; Elektorerozyonla taşlama işleminde aşınma oranı akım yoğunluğu, takım malzemesi, iş malzemesi ve dielektrik akışkana bağlıdır, Hacimsel aşınma miktarı, iş parçasının aşınma miktarının zımpara taşının aşınma miktarına oranı olup 100:1 ila 0.1:1 arasında değişir fakat ortalama hacimseloranı yaklaşık 3:1 ' dir. Ancak zımpara taşı aşınması bütün taş çevresine yaydır. Bu nedenle, taş aşınması üniform ise lineer aşınma oranı, talaş derinliğinin taş aşınma derinliğine oranı, çok daha yüksektir. 25 mm uzunlukta bir kesme işlemi için 200 mm'lik taş için ortalama lineer aşınma oranı 75:1 iken 300 mm çaplı taş için lineer aşınma oranı 110:1 'dir. Düzensiz şekilli çevrelerin taşlama işleminde zımpara taşı aşınması yüksek noktalarda ve profilin keskin köşelerinde ortaya çıkar ve üniform aşınmadan ziyade daha sık olarak taşın yeniden bilenmesi gerekir.